کاهش تقاضای جهانی زغال سنگ با توجه به سرعت رشد تجدیدپذیر‌ها

به گزارش برق نیوز، اولین بار است که گزارش آژانس بین المللی انرژی کاهش مصرف جهانی زغال سنگ را پیش بینی می‌کند. زغال سنگ در سال ۲۰۲۳ شاهد افزایش تقاضای جهانی ۱.۴ درصدی بوده که برای اولین بار از مرز ۸.۵ میلیارد تن فراتر رفته است. افزایش جهانی تفاوت‌های فاحش بین مناطق را پنهان می‌کند. مصرف در بیشتر اقتصاد‌های پیشرفته در سال ۲۰۲۳ به شدت کاهش یافته است، از جمله کاهش بی سابقه در اتحادیه اروپا و ایالات متحده که هر کدام حدود ۲۰ درصد می‌باشد. در همین حال، تقاضا در اقتصاد‌های نوظهور و در حال توسعه بسیار قوی است و در سال ۲۰۲۳ به دلیل افزایش تقاضا برای برق و تولید ضعیف انرژی آبی، این تقاضا ۸ درصد در هند و ۵ درصد در چین افزایش یافته است. با این حال، این گزارش انتظار دارد تقاضای جهانی زغال سنگ تا سال ۲۰۲۶ در مقایسه با سال ۲۰۲۳، ۲.۳ درصد کاهش یابد حتی در غیاب دولت‌هایی که سیاست‌های قوی‌تر در خصوص انرژی پاک و آب و هوا را اعلام و اجرا می‌کنند. عمده این کاهش به دلیل افزایش ظرفیت انرژی-های تجدیدپذیر که در سه سال منتهی به ۲۰۲۶ وارد مدار می‌شود، می‌باشد. قرار است بیش از نیمی از این افزایش ظرفیت جهانی تجدیدپذیر در چین اتفاق بیفتد که در حال حاضر بیش از نیمی از تقاضای زغال سنگ جهان را داراست. در نتیجه، انتظار می‌رود تقاضای زغال سنگ چین در سال ۲۰۲۴ کاهش یابد. با این حال، چشم انداز زغال سنگ در چین در سال‌های آینده به طور قابل توجهی تحت تأثیر سرعت استقرار انرژی پاک، شرایط آب و هوایی و تغییرات ساختاری در اقتصاد چین خواهد بود.

کاهش پیش بینی شده تقاضای جهانی برای زغال سنگ که در حال حاضر بزرگترین منبع انرژی برای تولید برق، فولادسازی و تولید سیمان است، اما همچنین بزرگترین منبع انتشار دی اکسید کربن (CO۲) از فعالیت‌های انسانی است می‌تواند نقطه عطفی تاریخی باشد. با این حال، طبق گزارش بازار، پیش‌بینی می‌شود که مصرف جهانی تا سال ۲۰۲۶ بیش از ۸ میلیارد تن باقی بماند. برای کاهش انتشار گاز‌های گلخانه‌ای با نرخی مطابق با اهداف توافقنامه پاریس، استفاده از زغال سنگ باید به میزان قابل توجهی سریع‌تر کاهش یابد.

کیسوکه ساداموری (Keisuke Sadamori)، مدیر بازار‌های انرژی و امنیت آژانس بین المللی انرژی (IEA) در این زمینه گفت؛ ما چندین بار شاهد کاهش تقاضای جهانی زغال سنگ بوده‌ایم، اما این کاهش کوتاه بود و ناشی از رویداد‌های خارق‌العاده‌ای مانند فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی یا بحران کووید-۱۹ بود. این زمان متفاوت به نظر می‌رسد، زیرا این کاهش ساختاری‌تر است، که ناشی از گسترش عظیم و پایدار فناوری‌های انرژی پاک است. در حال حاضر نقطه عطفی برای زغال‌سنگ به وضوح در حال اتفاق است– اگرچه سرعت گسترش انرژی‌های تجدیدپذیر در اقتصاد‌های کلیدی آسیا بسیار تعیین کننده خواهد بود.»

این گزارش نشان می‌دهد که تغییر تقاضا و تولید زغال سنگ درآسیا در حال شتاب گرفتن است. در سال ۲۰۲۳ چین، هند و آسیای جنوب شرقی سه چهارم مصرف جهانی را به خود اختصاص داده اند که این رقم در سال ۱۹۹۰ تنها یک چهارم بوده است. انتظار می‌رود مصرف در آسیای جنوب شرقی برای اولین بار از مصرف در ایالات متحده و اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۳ بیشتر شود. تا سال ۲۰۲۶، هند و آسیای جنوب شرقی تنها مناطقی هستند که مصرف زغال سنگ در آن‌ها رشد قابل توجهی خواهد داشت. در اقتصاد‌های پیشرفته، گسترش انرژی‌های تجدیدپذیربا توجه به کاهش ساختاری مصرف زغال سنگ ادامه خواهد داد. در همین حال، چین، هند و اندونزی سه تولیدکننده بزرگ زغال سنگ در جهان انتظار می‌رود تا پایان سال ۲۰۲۳ رکورد‌های تولید خود را بشکنند و تولید جهانی را به بالاترین حد خود در این سال برساند. این سه کشور اکنون بیش از ۷۰ درصد از تولید زغال سنگ جهان را به خود اختصاص داده¬اند.

انتظار می‌رود تجارت جهانی زغال سنگ با کاهش تقاضا در سال‌های آینده کاهش یابد. با این حال، تجارت زغال سنگ در سال ۲۰۲۳ به بالاترین حد خود خواهد رسید که ناشی از رشد آن در آسیاست. به طوری که واردات چین در مسیر رسیدن به ۴۵۰ میلیون تن است که بیش از ۱۰۰ میلیون تن بالاتر از رکورد جهانی قبلی است که این کشور در سال ۲۰۱۳ ثبت کرده بود، در حالی که صادرات اندونزی در سال ۲۰۲۳ نزدیک به ۵۰۰ میلیون تن خواهد بود که یک رکورد جهانی است.